Een opvallende maar ook hedendaagse hulpvraag van een cliënt: ,,Ik voel me zo schuldig. Ik doe zo graag niets. Daar kom ik van tot rust. Maar dan komt mijn partner thuis die de hele dag hard heeft gewerkt en dan heb ik niet eens gezorgd dat er eten in huis is.”
Het lijkt een eenvoudige hulpvraag, maar dat is het niet. Nietsdoen is een uitstekende manier om tot jezelf te komen. Veel te weinig mensen doen dat. Iedereen is de hele dag druk met van alles en nog wat. Vooral dat ‘nog wat’ waarvan je je kunt afvragen wat dat dan is. Waar is iedereen zo druk mee bezig? En waarom eigenlijk?
Bij cliënt bleek een gereformeerde opvoeding in de weg te zitten. Het arbeidsethos. ‘Zes dagen zult bij arbeiden en de zevende dag rusten’, vrij vertaald. Die calvinistische inslag hebben veel mensen, is verankerd in onze Nederlandse cultuur. En die kan ons behoorlijk in de weg zitten in de hedendaagse variant:
Wij mogen niet niks doen.
Wij moeten altijd nuttig bezig zijn.
Wij willen niets missen van de wereld om ons heen.
Wij worden permanent uitgedaagd om ergens iets van te vinden.
Wij krijgen het gevoel dat we iets missen als we niet altijd alert zijn.
Dat maakt dat we altijd bezig zijn en vergeten om niets te doen. Als je dat lang genoeg te intensief doet loop je de kans op een burn-out. En dan doe je niks meer. Alleen is het dan noodgedwongen omdat je niets meer kunt doen.
De hulpvraag zette mij wel aan het denken. Is het wel een hulpvraag? Wat is eigenlijk het probleem van niets doen?
Ik kan er eerlijk gezegd geen probleem in vinden.
Nou moet ik er bij zeggen dat ik zelf ook heel erg goed niks kan doen. Op mijn mobiele telefoon zijn facebook, twitter, instagram, bankaccount, e-mail niet ingelogd en internet gebruik ik niet. Mijn telefoon is de hele dag stil. Geen piepjes, geen meldingen. Zelfs als er een whatsapp of sms binnenkomt hoor ik dat niet, want het meldingsgeluid staat uit. De enige functie die altijd aan staat is waar het apparaat in de oerversie ooit voor werd ontwikkeld: de telefoon. Je kunt mij altijd bellen en dan neem ik het gesprek aan.
Ik heb niet het gevoel dat ik door al die uitgeschakelde andere functies iets mis. Het geeft me wel veel rust. Als ik wil weten of er iets is gebeurd of gemeld, beslis ik of en op welk moment ik daar naar kijk. Dat kan soms lang duren en daar krijg ik ook commentaar op, maar van lieverlee wennen mensen er aan dat ik niet altijd beschikbaar ben en zelf kies wanneer ik een update wil. Ik krijg wel eens te horen dat ik niet met mijn tijd meega maar daar heb ik geen boodschap aan. Ik krijg op deze manier ook geen stress en geen burn-out. Dankzij niks doen.
Neemt niet weg dat ik natuurlijk wel mijn cliënt heb begeleid in het omgaan met nietsdoen. Vertellen dat er niks mis mee is was geen optie, want het nietsdoen werd als hulpvraag neergelegd. Daar zijn we goed uitgekomen zonder dat cliënt meer is gaan doen.
